Choć mówi się, że „pieniądze to nie wszystko”, to jednak trudno jest im odmówić kluczowej roli w życiu każdego z nas. Pieniądze to prawnie zaaprobowany środek płatniczy, stosowany w obrocie handlowym pomiędzy uczestnikami gospodarki. Jego wartość zwykle określana jest na zasadzie umowy społecznej. Niemal każde państwo na świecie dysponuje własną walutą, bezpośrednio kontrolując jej ilość w obrocie gospodarczym, a pośrednio – wartość. Odbywa się to pod kontrolą rządu i odpowiedniej instytucji. W Polsce jest to Narodowy Bank Polski.
Przez lata pieniądze funkcjonowały w różnej formie. Najpopularniejszą z form w dzisiejszych czasach są pieniądz zdawkowy, czyli popularna gotówka (papierowe banknoty i metalowe monety). W niektórych państwach, na przykład Australii, funkcjonują pieniądze plastikowe. Wraz z postępującą cyfryzacją, coraz większą popularnością cieszy się także pieniądz bezgotówkowy, a więc taki, którego wartość wyrażona jest wyłącznie na rachunku bankowym.
Dla ułatwienia przeprowadzanych w obrocie gospodarczym niektórych transakcji, pieniądz jako narzędzie do wyrażenia wartości, może przybierać inne formy. Do najpopularniejszych, z wyłączeniem gotówki i pieniądza elektronicznego, należy weksel, czek, bon, czy obligacja.
Skuteczna i satysfakcjonująca wymiana handlowa pomiędzy zainteresowanymi stronami stanowi jeden z podstawowych warunków dla przetrwania cywilizacji i jednostki. Żeby fakt ten mógł mieć miejsce, pieniądz jako środek płatniczy, musi spełniać pewne określone funkcje, dzięki czemu handel będzie prostszy, wygodniejszy i mniej ryzykowny.
Ewolucja pieniądza pokazuje, że najważniejsze funkcje pieniądza to: jednolitość i rozpoznawalność, stabilność wartości, wygoda użytkowania, trwałość, podzielność i powszechna akceptacja pieniądza jako obowiązującego środka płatniczego.
Czym płacono w dawnych czasach? Historia pieniądza to zasadniczo historia relacji międzyludzkich. Pierwszą z form wymiany handlowej był barter. Barter to handel wymienny, gdzie jedna ze stron w zamian za towar lub usługę, oferowała drugiej inny towar lub usługę, o wartości umownie zbliżonej. Pieniądze w formie jaką znamy dziś stworzono dla wygody – początkowo rolę waluty pełniły kamienie, koraliki, sól czy muszelki. Dopiero później ich miejsce zajęły metale szlachetne.
Wartość pieniądza w dzisiejszych czasach określa umowa społeczna (stąd nazwa „pieniądz fiducjarny”, od łacińskiego słowa „fides”, oznaczającego „wiarę”), jednak nie zawsze tak było. Przez znaczną część historii ludzkości, pieniądz znajdował pokrycie w metalach szlachetnych (na przykład złocie czy srebrze), skąd brała się faktyczna wartość pieniądza.
Wraz z postępem technologii zmienia się nie tylko forma pieniądza, ale również pochodzenie jego wartości. Jednym z bieżących trendów jest kontynuacja polityki kreacji pieniądza przez zcentralizowane instytucje i zwiększenie nacisku na jego digitalizację. Prądem konkurencyjnym mogą być kryptowaluty, takie, jak na przykład Bitcoin, gdzie środek płatniczy emitowany jest metodą kryptograficzną i pośrednio stąd bierze swoją wartość.
Pokaż więcej
Ostateczna wysokość emerytury może zaskoczyć wielu Polaków i to niekoniecznie pozytywnie. Sondaże jasno wskazują, że coraz większa część społeczeństwa zaczyna oszczędzanie na ten cel znacznie wcześniej. Istnieje kilka opcji, które umożliwią uzyskanie sporych kwot pieniędzy. To może znacząco poprawić komfort życia.
Od pewnego czasu Krajowa Administracja Skarbowa zyskała szersze uprawnienia, które pozwalają jej docierać do szczegółowych informacji o obywatelach. Rachunki bankowe, historia przelewów czy zobowiązania kredytowe – to tylko część obszarów, które znalazły się pod lupą fiskusa. Wielu Polaków nie zdaje sobie sprawy, że takie kontrole mogą ich objąć nawet bez podejrzenia poważnych przestępstw. Co dokładnie analizuje skarbówka?
Rynek samochodów używanych w Polsce od kilku miesięcy przechodzi wyraźne zmiany. W lipcu 2025 roku sprzedano 259 tys. pojazdów, czyli o prawie 3,5 tys. mniej niż rok wcześniej. Jeszcze bardziej uderzające są spadki cen - średnia wartość samochodu z drugiej ręki zmalała do 46 864 zł, a więc o niemal 4 tys. zł w porównaniu z ubiegłym rokiem. Coraz dłużej trzeba też czekać na sprzedaż auta, a klienci stają się znacznie bardziej wymagający.
Pozbywamy się starych sprzętów technologicznych z domu z bardzo różnych powodów. Dla niektórych to sposób na odcięcie się od ekranów, dla innych zaś zrobienie miejsca na coś, co będzie bardziej przydatne w dobie streamingu i innych kanałów komunikacji. Niewiele osób pamięta jednak o dopełnieniu formalności. W innym wypadku możemy słono zapłacić.
Własny domek letniskowy to dla wielu Polaków spełnienie marzeń. Dodatkowe źródło dochodu oraz własna ucieczka od codzienności wydaje się być kuszącą propozycją. Budowa takiego domku może być jednak niezwykle kosztowna, jednak istnieją sposoby na pozyskanie dofinansowania. To nawet 500 tys. złotych dotacji, warto o tym wiedzieć.
Jesienna powódź z 2024 roku miała katastrofalne skutki nie tylko dla mieszkańców południowo-zachodniej Polski, ale również dla tamtejszych firm. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiada na sytuację nowym etapem pomocy - umorzeniem składek za kolejne miesiące 2025 roku. To realne wsparcie dla przedsiębiorców próbujących odbudować swoją działalność po klęsce żywiołowej.
Wystarczy kilka godzin bez prądu, by bankomaty i terminale przestały działać, a dostęp do własnych pieniędzy stał się niemożliwy. Eksperci ostrzegają, że w obliczu kryzysów – od pandemii, przez wojny, po blackouty – warto mieć w domu rezerwę gotówki. Ile? To zależy nie tylko od dochodów, ale też od indywidualnych potrzeb i sytuacji życiowej.
Podatek od garażu to bez wątpienia jedna z bardziej kontrowersyjnych opłat pobieranych w Polsce. Od początku 2025 roku zasady jego nakładania uległy zmianie, które miały wreszcie zaprowadzić sprawiedliwość. Okazuje się jednak, że nie jest to takie oczywiste. Sprawa trafiła do Trybunału Konstytucyjnego. Wiadomo, co wywołuje największy opór.
Nagłe wpływanie dużych kwot pieniędzy na nasze konto może przykuć uwagę banku. Istnieje konkretny próg, po którym sprawa jest kierowana do kolejnych instytucji. Lepiej uważać, w tej sytuacji będzie trzeba się dokładnie wytłumaczyć, a to niejedyne, na co powinno się zwrócić uwagę.
Pożyczanie pieniędzy nie jest niczym zaskakującym, bowiem problemy finansowe mogą spotkać każdego. Choć Polacy najczęściej korzystają z oficjalnych instytucji pożyczkowych, to często proszą o wsparcie również swoich najbliższych. W tym przypadku warto pamiętać o jednym kluczowym obowiązku, inaczej kara może być dotkliwa.
Osoby urodzone w określonym przedziale lat mogą ubiegać się o wyjątkowe świadczenie przygotowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Nie każdy jednak ma szansę na skorzystanie z tej możliwości – oprócz wieku trzeba spełnić szereg dodatkowych warunków. Na czym polega ten mechanizm i kto faktycznie może z niego skorzystać?
Wejście w dorosłość i usamodzielnienie się nie jest proste i dzieje się coraz później. Młodzi ludzie coraz dłużej mieszkają z rodzicami i doświadczają wielkich trudności na rynku pracy. Okazuje się jednak, że istnieją świadczenia, które mogą im pomóc stanąć na nogi. W ten sposób samodzielność i niezależność stanie się znacznie bliższa.
Polski rynek numizmatyczny od lat przyciąga zarówno pasjonatów, jak i inwestorów szukających alternatywnych form lokowania kapitału. Wartość niektórych monet rośnie w sposób, który potrafi zaskoczyć nawet doświadczonych kolekcjonerów. Które z nich cieszą się największym zainteresowaniem i co sprawia, że ich ceny szybują w górę?
Poranna kawa to codzienny nawyk milionów osób, jednak wkrótce może stać się luksusem dostępnym głównie dla najzamożniejszych. W Europie nasila się niepokojące zjawisko – kawa zaczyna znikać z półek sklepowych. Na gwałtowny wzrost cen ziaren wpływa nie tylko globalna niestabilność rynków, lecz także decyzje podejmowane przez lokalne władze oraz pogoda. Podwyżki, ograniczenia i coraz częstsze niedobory mogą sprawić, że zwykły poranny rytuał stanie się dobrem ekskluzywnym. Czy to zwiastun poważniejszego kryzysu?
Zakupy w Internecie robi większość Polaków - niskie ceny i szeroki wybór produktów skutecznie zachęcają do “buszowania” po internetowych platformach w poszukiwaniu unikalnej odzieży, obuwia, biżuterii czy innych akcesoriów. Jednak jedna z najpopularniejsza z platform e-commerce - Vinted - zdecydowała się na istotną zmianę w regularnie, obejmującej wszystkich korzystających z serwisu. Zaktualizowana wersja dokumentu wejdzie w życie od 15 września 2025 roku. Trzeba to wiedzieć przed naciśnięciem przycisku “Kup”.
Niemiecki system socjalny jest uznawany za jeden z najbardziej hojnych w Europie. Osoby bez pracy mogą liczyć na szeroki wachlarz świadczeń, z których chętnie korzystają, a czasem wręcz je nadużywają. Głośnym przykładem opisywanym w niemieckich mediach była para pobierająca równocześnie kilka form wsparcia, co łącznie dawało im ponad kilka tysięcy euro miesięcznie. Tymczasem zza Odry słychać głosy o końcu eldorado dla bezrobotnych w Niemczech i surowszym traktowaniu osób, które migają się od znalezienia zatrudnienia.
Nie milkną echa afery, która rozpętała się wokół środków z KPO. Pojawiły się już liczne reakcje ze strony polityków, zareagowała także Komisja Europejska. Cała sprawa wzbudziła niemałe kontrowersje wśród opinii publicznej. Środowisko lekarskie zauważa, że niektóre oddziały onkologiczne nie dostały środków z KPO. W przypadku Centrum Onkologii w Bydgoszczy o wszystkim miał przesądzić zaledwie jeden punkt. Wyjaśniamy szczegóły.
Coraz więcej Polaków posiada zwierzęta. Statystyki jasno wskazują, że czworonogi stają się częścią naszych rodzin. W związku z tym przygotowywane są przepisy, które mają wpłynąć na dobrostan pupili. To z kolei ma się wiązać z dodatkowymi opłatami dla właścicieli psów i kotów. Te koszty będzie trzeba pokryć, gdy przepisy wejdą w życie.
Dodatkowe świadczenia finansowe są wsparciem dla budżetów domowych wielu polskich seniorów. Spore grono emerytów może liczyć na dodatek do podstawowej wypłaty w wysokości 272 złotych. Pieniądze należą się dwóm grupom Polaków, a wypłacane są do 15. dnia każdego miesiąca. Z uwagi na święto, pieniądze trafią do beneficjentów już w czwartek, 14 sierpnia. Kto konkretnie może liczyć na dodatkowy zastrzyk gotówki?
Choć ta przemiana społeczna dzieje się na naszych oczach, to wciąż proponowane są nowe rozwiązania, które mają na celu jej przyspieszenie. Polacy będą mogli dostać nawet 4,5 tys. złotych na zakup sprzętu, który niesie za sobą szereg korzyści. Wkrótce rusza nabór wniosków, należy spełnić tylko kilka warunków.
Koszty utrzymania samochodu w Polsce nie należą do niskich. Trzeba zadbać między innymi o rejestrację pojazdu, ubezpieczenie czy przegląd techniczny, nie wspominając o oczywistościach, takich jak paliwo czy wymiana filtrów i olejów. Teraz okazuje się, że już wkrótce jedna z opłat znacząco wzrośnie. Od września kierowcy będą musieli płacić więcej.
Od wybuchu afery KPO minęło już kilka dni, jednak wciąż pojawiają się nowe informacje i ta zamiast cichnąć – narasta. Więcej wiemy już o proceduralnych uchybieniach, które doprowadziły do powstawania patologii, trwają rzekomo skrupulatne kontrole. Teraz głos ws. afery zajęła jedyna osoba, która dotąd poniosła konsekwencje. Rzuca ona na sprawę zupełnie nowe światło, zadając kłam narracji prowadzonej przez ministerstwo funduszy.
Kryształy z czasów PRL przeżywają prawdziwy renesans. Jeszcze niedawno kojarzone z kiczem, dziś stają się pożądanym elementem wystroju wnętrz i obiektem kolekcjonerskich poszukiwań. Coraz częściej ich właściciele odkrywają, że mogą one być warte znacznie więcej, niż przypuszczali. Skąd ta moda na ciężkie szkło z lat 60., 70. i 80.? I dlaczego niektóre egzemplarze potrafią przyprawić o zawrót głowy – zarówno estetyką, jak i wartością rynkową?
Na jaw wychodzą kolejne fakty związane z aferą KPO. Politycy koalicji 15 października zapewniają, że trwają skrupulatne kontrole, jednak nie wszyscy z pokorą znoszą krytykę. Wyjątek stanowi poseł Koalicji Obywatelskiej Artur Łącki, którego żona jest beneficjentką funduszy z KPO. Poseł, który sam jest milionerem, zwrócił się on do dziennikarzy i "hejterów" w słowach dalece nieparlamentarnych.
W liczącej niespełna półtora tysiąca mieszkańców wsi w Kujawsko-Pomorskiem, położonej tuż obok jednego z najważniejszych grodów w historii Polski, padła wielka wygrana w Lotto. To dowód, że los potrafi uśmiechnąć się tam, gdzie nikt się tego nie spodziewa.
Odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy zgodnie wskazuje się jako największy sukces rządu Donalda Tuska. Z Brukseli do Polski spłynęły miliardy złotych, z których część trafiła bezpośrednio do przedsiębiorców. Niestety teraz wychodzi na jaw, jak były pożytkowane te środki. Zamiast rozwoju czy nowych miejsc pracy przedsiębiorcy wydali pieniądze z KPO na jachty, luksusowe samochody czy wycieczki.
Setki milionów złotych wciąż czekają na wnioskodawców w ramach programu "Mój Prąd 6.0". Chociaż zainteresowanie dotacjami jest ogromne, nie wszyscy spełniają wymagania formalne. W praktyce oznacza to utratę prawa do dofinansowania — czasem przez jeden niedopatrzony szczegół.
Formalności związane z przyznaniem zasiłku pogrzebowego mają być prostsze, szybsze i bardziej przejrzyste. Sejm przegłosował zmiany, które zmodyfikują nie tylko wysokość świadczenia, ale też procedurę jego przyznawania. Nowe przepisy zaczną obowiązywać z początkiem 2026 roku.